BORSAGUNDEM.NET - DIŞ HABERLER SERVİSİ
Finans tarihçisi Mark Higgins’e göre Fed, 70'lerde on yıllık yavaş büyüme ve yüksek enflasyona neden olan aynı hatayı tekrarlıyor.
Borsagundem.net’in derlediği bilgilere göre, yatırımcılar, Fed'in 50 baz puanlık faiz indirimine ve geçen Cuma günü beklentileri aşan iş raporuna seviniyor. Ancak, Index Fund Advisors'da finans tarihçisi ve kıdemli yatırım danışmanı olan Mark Higgins, kutlanacak pek bir şey görmüyor.
Fed hata yapıyor
Insider’dan Christine Ji’nin haberine göre, Higgins, Fed'in faiz oranlarını hiç düşürmesinin, hele ki 50 baz puan düşürmesinin büyük bir hata olduğunu düşünüyor ve “Ekonomi henüz enflasyonu yenemedi ve faiz oranlarını düşürmek enflasyonu daha da kötüleştirecek” diyor. Higgins, “Fed hata yapıyor çünkü enflasyonun yeniden alevlenmesi riski ve bunun sonuçları, çok uzun süre sıkı kalması durumunda olduğundan çok daha yüksek” diye ekliyor.
Higgins'e göre, enflasyonist baskıların devam ettiğine dair bir uyarı işareti, beklentileri aşan ve iş gücü piyasasının başlangıçta piyasanın düşündüğü kadar soğumayabileceğini gösteren Eylül ayı istihdam raporu ve ardından gelen yükselen ücretler. Higgins, “Saatlik ücretler bir önceki yıla göre yüzde 4 oranında arttı ve bu ilk başta olumlu bir gelişme gibi görünse de aslında kontrolden çıkan ücret enflasyonuna işaret ediyor olabilir” diyor.
Enflasyonist baskıyı körüklüyor
Higgins, “Fed’in yumuşak inişe dair agresif sinyali de enflasyonist” diyor. Faiz indirimi vaadi tüketici güvenini artırıyor ve harcamaları körüklüyor. Higgins'e göre, daha düşük faiz oranları evlere olan talebi artırıyor ve insanlar ipoteklerine daha az ödeme yaptıkları için bu başka yerlerde de daha fazla harcama yapacakları anlamına geliyor.
“Ne yazık ki, enflasyonun bastırılması çok zordur. Fed enflasyonu söndürmek konusunda ciddiyse, sıkı sıkılaştırma politikaları uygulaması gerekir” diyen Higgins'e göre, Fed'in niceliksel sıkılaştırma ile aşırı düzeltme yapması, tam tersinin olmasından daha iyi.
Higgins, enflasyon hakkında, “Çok erken bırakırsanız, tekrar yükselir ve bu yüzden diğer yönde çok ileri gitmeniz gerekir. Yutulması zor bir hap ancak bu eylem tarzı genellikle ekonomik bir gerilemeye yol açar” diyor ve ekliyor: “Enflasyonu kesin bir şekilde söndürmezseniz, ki bu genellikle bir resesyon gerektirir, daha yüksek bir hızla daha yüksek bir seviyeye tekrar yükselecektir.”
Tarih tekerrür ediyor
Higgins'e göre benzer senaryolar daha önce iki kez yaşandı. Biri 1920'lerde, diğeri 1960'ların sonlarında.
1920'lerde ekonomi I. Dünya Savaşı'ndan ve bir grip salgınından çıkıyordu. Salgından kaynaklanan birikmiş talep ve barış zamanı ekonomisine geri dönüş enflasyonu artırdı ve Fed enflasyonu ancak faiz oranlarını agresif bir şekilde artırıp durgunluğa neden olduktan sonra kontrol altına alabildi.
1960'larda ise aşırı para arzı büyümesi, yükselen açıklar ve dış arz şokları nedeniyle enflasyon tekrar yükselmeye başladı. Bu sefer Fed enflasyonu dizginlemek yerine işsizliği düşürmekle daha fazla ilgileniyordu ve sıkı bir şekilde sıkılaştırmaya gitmedi; bu da 1965-1982 yıllarındaki ‘Büyük Enflasyon’ olarak bilinen duruma yol açtı. 1970'ler yavaş ekonomik büyüme, artan fiyatlar ve artan işsizlikle boğuşuyordu. Tedarik zinciri sorunları enerji sektöründeki fiyatların daha da artmasına katkıda bulundu. Bu stagflasyon dönemi ancak Paul Volcker faiz oranlarını yüzde 20'ye çıkararak sıkı bir faiz artırımı kampanyası başlattığında sona erdi.
Şimdi ile o zamanlar arasında ise rahatsız edici benzerlikler bulunuyor. Hem 1920'lerde hem de 1960'larda ücretler yaşam maliyetine ayak uyduramadı ve bu da grevlerde artışa neden oldu. Tedarik zinciri sorunları da ekonomik gerilemeyi artırdı. Higgins, yakın zamanda gerçekleşen liman işçileri grevinin kötüleşen ücret enflasyonunun olası bir göstergesi olduğunu söylüyor.
Enflasyonla mücadele
Higgins, Fed'in 1960'larda yaptığı hataları tekrarlayacağından ve faiz oranlarını çok hızlı düşürüp enflasyonun tekrar yükselmesine neden olacağından şüpheleniyor.
Ve eğer tarih haklı çıkarsa, o zaman kontrolden çıkan enflasyonu düzeltmenin tek yolu, resesyona yol açsa bile faiz oranlarını yüksek tutarak daha sıkı para politikasına odaklanmak olmak zorunda. Higgins, bundan sonra faiz oranlarında daha yavaş bir düşüş veya hatta faiz oranlarında artış beklenmesi gerektiğini söylüyor.
Higgins, “Bence en olası sonuç enflasyonun yeniden alevlenmesi. Fed’in yavaşlaması gerekecek ve bence rotayı tersine çevirmeleri gereken olası bir senaryo masada duruyor” diyor.
Higgins'in bakış açısına göre, artan enflasyonla başa çıkamamak Fed'in güvenilirliğini zedeleyebilir ve piyasaları ileriye dönük yönlendirme yeteneğini engelleyebilir. Higgins, Eylül ayı istihdam raporunda sergilenen kalıpların devam edip etmediğini görmek için ücret enflasyonunu ve TÜFE okumalarını yakından takip ediyor. Higgins, “Bir ay bir kesinlik anlatmıyor ancak bu endişe verici bir istihdam raporu” şeklinde konuşuyor.
FED yönetimi hazırlıksız mı yakalandı?
Fed üyesi Bostic: İsşizlik tam istihdam seviyelerinde
Fed faiz indiriminden geri dönüş yapacak mı
Faiz indirimleri borsalar için felaket senaryosu mu?
Powell: Faiz indirimleri konusunda acele etmeyeceğiz
Faiz indirimleri hangi hisse senetlerine yarayacak?
Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.
borsaningundemi.net’de yer alan bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Burada yer alan bilgiler, güvenilir olduğuna inanılan halka açık kaynaklardan elde edilmiş olup bu kaynaklardaki bilgilerin hata ve eksikliğinden ve ticari amaçlı işlemlerde kullanılmasından doğabilecek zararlardan www.borsaningundemi.net ve yöneticileri hiçbir şekilde sorumluluk kabul etmemektedir. Burada yer alan görüş ve düşüncelerin www.borsaningundemi.net ve yönetimi için hiçbir bağlayıcılığı yoktur.
BİST isim ve logosu “koruma marka belgesi” altında korunmakta olup izinsiz kullanılamaz, iktibas edilemez, değiştirilemez. BİST ismi altında açıklanan tüm bilgilerin telif hakları tamamen BİST’e ait olup, tekrar yayınlanamaz.
borsaningundemi.net verilerin sekansı, doğruluğu ve tamliği konusunda herhangi bir garanti vermez. Veri yayınında oluşabilecek aksaklıkar, verinin ulaşmaması, gecikmesi, eksik ulaşması, yanlış olması veri yayın sistemindeki performansın düşmesi veya kesintili olması gibi hallerden oluşan herhangi bir zarardan borsaningundemi.net sorumlu degildir. BİST, verinin sekansı, doğruluğu ve tamlığı konusunda herhangi bir garanti vermez. Veri yayınında oluşabilecek aksaklıklar, verinin ulaşmaması, gecikmesi, eksik ulaşması, yanlış olması, veri yayın sistemindeki performansın düşmesi veya kesintili olması gibi hallerde Alıcı, Alt Alıcı ve/veya kullanıcılarda oluşabilecek herhangi bir zarardan BİST sorumlu değildir.
Finansal veriler aracılığıyla sağlanmaktadır. BİST hisse verileri 15 dakika gecikmelidir. Son güncelleme saati (08:33)