Piyasalarda tarife şoku

Beklenen gün geldi, bügün ABD,  Meksika ve Kanada’dan gelen mallara  %25 oranında ve Çin’den gelenlere ise %20 gümrük vergisi uygulanacak. Bu durum, Kuzey Amerika’da bir ticaret savaşı korkusunu körükledi ve finans piyasalarını sarstı. Trump ayrıca, ABD ürünlerine vergi uygulayan ülkelere 2 Nisan’dan itibaren karşılıklı tarifelerin uygulanacağını söyledi.

Tarife tehdidi şimdilik sona erdi, bu yüzden bir sonraki aşama bunlara katlanmak. Piyasalar bu gerçeği fiyatlandırmaya çalışacak.

Tüketici talebindeki azalmaya dair son raporlar, ekonomik yavaşlama ve daha yüksek enflasyon korkularını körükledi.. ISM anketi de, imalat PMI’nın geçen ay Ocak ayındaki 50,9’dan 50,3’e düştüğünü, ileriye dönük yeni sipariş endeksinin ise Ocak ayındaki 55,1’den Şubat ayında 48,6’ya gerilediğini gösterdi. PMI’daki düşüş, yatırımcıların tarifeler konusunda endişelenmesiyle diğer duygu ölçümlerindeki düşüşleri yansıttı . Bu, açıklanan dördüncü çeyrek kazançlarından görülen iyimserliği biraz olsun gölgeleyen bir dizi kötü ekonomik haberin devamı olarak görüldü. Yapışkan enflasyon endişeleri, Fed’i faiz indirimleri konusunda daha temkinli hale getirdi, ancak bu haftanın istihdam ve iş faaliyeti verileri merkez bankasının görüşünü değiştirebilir. LSEG’nin derlediği verilere göre, yatırımcılar Fed’in Aralık ayına kadar en az iki kez 25 baz puanlık faiz indirimi yapacağına güveniyor.

ABD Başkanı Trump’ın Ukrayna’ya askeri yardımı durdurmasının ardından ve piyasalar ABD’nin Kanada, Meksika ve Çin’e uygulayacağı gümrük vergilerinin yürürlüğe girmesini beklerken, petrol fiyatları düşmeye devam etti. Brent vadeli işlemleri yüzde 0,75 düşüşle varil başına 71,08 dolardan, ABD Batı Teksas Arama (WTI) ham petrolü yüzde 0,53 düşüşle 68,01 dolardan işlem görmekte.  Düşüş nedeni olarak 3 etmen görünüyor. İlki;  Beyaz Saray ile Ukrayna arasındaki artan mesafeyi, Rusya’ya yönelik yaptırımların hafifletilmesi ve piyasaya daha fazla petrol arzının geri dönmesiyle sonuçlanabilecek olası bir çatışmanın hafiflemesinin işareti olarak görüyor. İkincisi; OPEC+’ın 2022’den bu yana ilk kez günlük 138.000 varillik planlı petrol üretim artışına devam etme kararı da fiyatları etkiliyor ve son etmen olarak da Gümrük vergilerinin ekonomik aktivite ve yakıt talebini etkileyerek petrol fiyatlarında aşağı yönlü baskı yaratması da bekleniyor.

ABD’nin Çin ithalatına uyguladığı gümrük vergilerinin yürürlüğe girmesiyle, demir cevheri vadeli işlemleri düşüşünü sürdürdü. Demir cevheri dün Ocak ortasından bu yana ilk kez 100$/t’nin altına düştü. Bu hareket, Çinli çelik fabrikalarının yıllık Ulusal Halk Kongresi toplantısı öncesinde kirlilik seviyelerini azaltmak için üretimi azalttığına dair raporların ardından geldi, Çin’in Dalian Emtia Borsası’nda en çok işlem gören Mayıs demir cevheri kontratı, ton başına %1,39 düşüşle 779 yuan (106,93 $) seviyesine, Singapur Borsası’nda Nisan ayı demir cevheri endeksi %0,18 düşüşle ton başına 99,7 dolara geriledi. Dalian Emtia Borsası’ndaki çelik endeksleri de değer kaybetti. İnşaat demiri %1,3, sıcak haddelenmiş bobin yaklaşık %1, tel çubuk %0,62 ve paslanmaz çelik %0,11 geriledi.

Altın fiyatları da piyasa katılımcılarının ihtiyatlı davranması ile düştü. Spot altın, ons başına %0,3 düşüşle 2.885 dolara ve ABD altın vadeli işlemleri %0,2 düşüşle 2.895 dolara geriledi. Trump’ın gümrük vergisi planları genel olarak enflasyonist olarak görülüyor ve bu durum altının güvenli liman olarak kullanılmasına yönelik akışın artmasına neden oldu. Altının değeri yılbaşından bu yana yaklaşık %10 arttı. Ancak yüksek enflasyon, Fed’i faiz oranlarını daha uzun süre yüksek tutmaya zorlayabilir ve bu da getiri sağlamayan altının cazibesini azaltabilir.

Yurtiçinde ise Şubat ayında enflasyon piyasanın  %3.0 artış olan beklentisinin altında aylık bazda %2.27 arttı ve yıllık bazda %39.05’e geriledi. Geçen hafta yapılan düzenleme ile sağlık hizmetlerine ilişkin katılım payı zammının Şubat’ta kısmen geri alınması buradaki ana etmen oldu. Piyasanın TCMB’den 250 baz puanlık indirim beklentisi daha da güçlendi.

İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) şubatta aylık 0,3 puanlık sınırlı artışla 48,3 seviyesinde gerçekleşti. Sektörün faaliyet koşulları Nisan 2024’ten bu yana daralma bölgesinde yer almaya devam etti. Yeni siparişlerde üst üste 20. ay gerçekleşen yavaşlama.

Ocak ayına göre hafiflemesine rağmen yine belirgin düzeyde kaydedildi. Dış talep koşullarında da zayıflama gözlendi ve yeni ihracat siparişlerinde 2024 Ekim’den bu yana en sert bozulma yaşandı. Piyasa talebindeki durgunluğun etkisiyle yeni siparişler, üretim ve istihdamda yavaşlama gözlendi. Diğer yandan hem girdi maliyetleri hem de nihai ürün fiyatlarında enflasyon Ocak ayına göre artış sergiledi.

Günün önemli şirket haberleri (04/03/2025)

Kanada'dan ABD'ye 30 milyar dolarlık karşı hamle

Ticaret savaşları yüzde 25 vergiyle başladı

ABD Başkanı Trump, Çin'e yönelik tarife oranını yüzde 20'ye çıkardı

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.