Robot gibi alım satım yapmak şehir efsanesi mi?

BORSANINGUNDEMI.COM - DIŞ HABERLER SERVİSİ

Piyasalarda alım satım yaparken duyguları tamamen devre dışı bırakmak, trader’lar için oldukça tartışmalı bir konu olarak öne çıkıyor.

Borsaningundemi.com’un derlediği bilgilere göre, piyasalarda ‘robot gibi alım satım yapmak’ oldukça yanlış anlaşılan bir tavsiye olabilir.

Yanlış anlama

Japon yatırımcı ve yazar Yumi Sakura’nın ‘The Path to Success In Trading’ (Alım Satımda Başarıya Giden Yol’ kitabında detaylarına indiği ve X üzerinden yayınladığı flood’da değindiğine göre, ‘robot gibi alım satım yapmak’ yatırımcılar ve trader’lar açısından bazı yanlış anlamalara gebe bir motto olma özelliği taşıyor.

Sakura’ya göre, piyasalarda bir robot gibi ‘duygular olmadan’ tutarlı bir şekilde işlem yapmak mümkünken de kişi günlük hayatta hala duygusal kalabilir. Sakura, sık sık yanlış anlaşılan bu ifadenin gerçek anlamı ve özünün, ifadenin tanımında yattığını öne sürüyor.

Duygular tamamen devre dışı bırakılamaz

“Robot gibi alım satım yapın” tavsiyesi, duygulardan etkilenmeden tutarlı bir şekilde işlem yapmak anlamına gelir, ancak bu ifade her geçtiğinde, “İnsanlar robot değildir" ve “İnsanların duygularını devre dışı bırakmaları imkansızdır” gibi itirazlar dile getirilir. Bu, aşırı yorumlamadan kaynaklanan bir yanlış anlamadır ve ifade aslında insanların duygularını tamamen ortadan kaldırmasını önermemektedir.

İşlem yaparken hiçbir duygu hissetmeden işlem yapmak mümkündür ve bu, kişinin duygularından tamamen arındığı anlamına gelmez. Köpeklerden korkmayan birinin ya da sinirlenmeden trafikte tüm kurallara uyan birinin robotlaşmadığı buna örnektir.

Alım satımda duygular, ikincil duygulardır

İşlem yaparken duygular, gök gürültüsü veya karanlık korkusu gibi birincil duyguların aksine 'ikincil duygular'dır. Bu duygular her zaman ‘anlama, yorumlama ve düşünme’yi içerir.

Bebekler grafiklere bakarken mutlu veya depresif hissetmez. Bu duygular yalnızca kazanmaya ve kaybetmeye anlam yüklediğinizde ortaya çıkar.

Birçok kişi en öncelikli şekilde bu yanlış anlama tuzağına düşer. Gerçekten de zaten birincil duyguları ortadan kaldırmak imkansızdır çünkü bunlar hayatta kalma içgüdüleridir. Eğer bunları ortadan kaldırabilirsek, o zaman gerçekten robotlaştık demektir.

Ancak alım satım farklıdır. Alım satımda kendini hissettiren duygular ikincil duygular olduğundan, düşünce ve biliş süreciniz değişirse bu duyguların ortadan kalkması da mümkündür. Ve bu, tüm duygularınızın devre dışı kaldığı anlamına gelmez; bu nedenle burada bir çelişki yoktur.

Bir örnek

Kolaylıkla ilişkilendirilebilir bir örnek vermek gerekirse, çok kısa süre önce yeni bir akıllı telefon aldığınız ve telefonunuzu çok sevdiğinizi düşünün. Hiç istemezsiniz ama telefonunuz küçük bir çizik aldığında bile kendinizi kötü hissedeceğiniz bir gerçektir. Bunun nedeni, yepyeni, bozulmamış durumdaki telefonunuzda bir değer bulmanız, ona değer vermenizdir.

Öte yandan, zaten birçok çiziği olan ve bozulmamış olsa da artık sizin için yeteri kadar değerli olmayan eski bir akıllı telefonunuz, yeni bir çizik aldığında kendinizi kötü hissetmez, hatta hiçbir şey hissetmezsiniz. Aynı ‘çizilme’ olgusu meydana gelmesine rağmen, içinizde biriken duygular değişmiştir.

Bu farklılıklar, yalnızca düşünce ve biliş süreçlerindeki farklılıklardır. Çizikler olduğunda duyguların ortaya çıkmaması, o kişinin tüm duygularının ortadan kalktığı ve bir robota dönüştüğü anlamına gelmez.

İkincil duygular 'çözümlenebilir’

İşlem yaparken yaşanan duygular ikincil duygular olduğundan, ‘çözümlenebilirler’. Gerçekten de bir robot gibi işlem yapabilirim çünkü kazanmanın veya kaybetmenin bir değeri olduğunu düşünmem ve büyük bir örneklem büyüklüğü oluştururken kontrollü kayıpları ve kuralları tekrar tekrar takip etmenin ne gibi sonuçlar doğuracağını derinlemesine anlayabilirim. Bu da işleme girerken ya da çıkarken yaşanması muhtemel korkuyu ortadan kaldırır.

Kurallardan sapmanın sizi başarıdan uzaklaştırdığını derinlemesine anlar ve kazanmak veya kaybetmekten ziyade kurallardan sapmaya karşı güçlü bir isteksizlik ve duygusal direnç hissederseniz, bir robot gibi alım satım yapıyorsunuz demektir. Başka bir deyişle, kurallardan sapmayı önlemek için etkili bir şekilde duygularınızı kullanıyorsunuzdur.

“Bir robot gibi alım satım yap” ifadesine karşı direnç hisseden kişiler bunu, ‘duyguların yönlendirildiği şeyde bir değişim’ şeklinde ifade edilirse daha iyi anlayabilirler. Ne olursa olsun insanız ve duygular ortadan kaldırılamaz ve kaldırılmak zorunda da değildir. Ancak, piyasalarda alım satım yaparken bunları uygun yönlerde kullanmak mümkündür ve ‘kural sapması’na karşı direnmek için ‘duyguları kullanarak’ bir robot gibi işlem yapmak da böylelikle mümkün hale gelir.

Başarılı bir trader olmak için gerekli 10 temel özellik

Mükemmeliyetçi trader’ların 5 laneti

Sturgeon Yasası trader’lara ne söylüyor?

Profesyonel trader’ların en güvendiği teknik analiz göstergesi

Başarılı alım satımın 5 evrensel ilkesi

Alım satımda pozisyondan çıkmanın 7 yolu

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.