Rockefeller ABD borsasına karşı: Balonun sonu yakın

BORSANINGUNDEMI.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ

Aynı zamanda Rockefeller International’ın Başkanı olan Financial Times yazarı Ruchir Sharma yakın zamanda ABD borsasını küresel borsa tarihinin en büyük balonu olarak tanımlamıştı. Sharma Amerikan borsalarını ayrıcalıklı gören bir borsa balonunun tespitini yapmıştı ancak bu balonun ne zaman patlayacağına dair soru işaretlerini ise cevapsız bırakmıştı.

Sharma son yazısında ise küresel piyasalardaki bu ABD borsası balonunun sonunun yakın olduğuna dikkat çekti:

“Neredeyse hiç kimse yakın zamanda bir balonun patlamasını öngörmüyor. Hemen hemen her Wall Street analisti, ABD hisse senetlerinin 2025'te dünyanın geri kalanından daha iyi performans göstermeye devam edeceğini tahmin ediyor. Ancak tüm bu coşku, yalnızca balonun çok ileri bir aşamada olduğunu doğrulama eğilimindedir. 'Amerikan istisnacılığı' konusundaki fikir birliği bu kadar eziciyse, bu trene henüz atlamayan ve balonu daha fazla şişirecek kimse kalmamış olabilir.

Wall Street'in bu kesinliği, genellikle iyi kurulmuş gören piyasa trendlerini gören ve bu trendleri yalnızca sona yaklaştıklarında yakalayan popüler medyaya da sıçradı. Amerikan istisnacılığı o kadar büyük bir gerçekmiş gibi sunuluyor ki artık TV, radyo, podcast'ler, gazete sütunları ve dergi kapak hikayelerinin dahi bir parçası haline geldi. Tüm bu medya kanalları gelecekteki eğilimler hakkında yanlış yönü işaret etme siciline sahip.

Boğalar, Amerikan şirketlerinin etkileyici bilançoları sayesinde Amerika'nın baskın kalabileceğini söylüyor. Ancak ABD'nin bilanço artışı, büyük teknoloji firmalarının olağanüstü kârları ve devasa hükümet harcamaları olmasaydı bu kadar istisnai görünmeyecekti. Zamanla, aşırı kârlar rekabet nedeniyle azalır. Büyüme ve kârlar, aynı zamanda, ekonomik döngünün bu aşamasında şimdiye kadar kaydedilen en yüksek bütçe açığı harcamalarına büyük ölçüde yapay bir destek alıyor.

Yine de çoğu ekonomist, ABD hane halklarının ve şirketlerinin bilançolarının iyi durumda olmasıyla ekonomik patlamanın devam edeceğini savunuyor. ABD Başkanı seçilen Donald Trump'ın gümrük vergisi veya göçmenlik planları konusunda endişelenen az sayıdaki kişi, bu politikaların diğer ekonomilere ABD'den daha fazla zarar vereceğini düşünme eğilimindedir.

Ancak her kahramanın ölümcül bir kusuru vardır. Amerika'nınki ise kamu borcuna keskin bir şekilde artan bağımlılığıdır. Hesaplamalarım, ABD GSYİH büyümesinde her 1 dolarlık ek bir artış sağlamak için yaklaşık 2 dolarlık yeni kamu borcu gerektiğini gösteriyor. Bu sadece beş yıl öncesine göre %50'lik bir artış. Başka bir ülke bu şekilde harcama yapıyor olsaydı, yatırımcılar çoktan kaçmış olurdu. Ancak yatırımcılar şimdilik, dünyanın önde gelen ekonomisi ve rezerv para biriminin ihraççısı olması sebebiyle Amerika’nın her şeyden paçayı sıyırabileceğini düşünüyorlar.

Büyük olasılıkla, gelecek yıl bir noktada, yatırımcılar geri adım atacak ve belki de daha büyük bir açık veya daha büyük Hazine ihaleleri tarafından tetiklenen daha yüksek faiz oranları veya mali disiplin ortamı talep edecekler. Bu talepler, ABD'yi en azından geçici olarak hükümet harcamalarına olan bağımlılığından kurtaracak ve bunun sonucunda ekonomik büyümeyi ve şirket kârlarını baltalayacak.

Açık olmak gerekirse, Amerika'nın dünyanın geri kalanına göre performansını belirten bir balon 1990'lar tarzı bir çılgınlık değil. Bu nedenle, alternatifler daha çekici görünmeye başlarsa balon iyi huylu bir şekilde sönebilir.

Belki de Almanya ve Fransa, tıpkı Yunanistan ve İspanya'nın on yıl önce baskı altındayken yaptığı gibi, ekonomik durumlarını toparlayacak. Belki de Pekin yönetimi, Trump tarifelerinin ve zayıf iç talebin baskısı altında, nihayet ekonomiyi istikrara kavuşturmak için tüketimi artıracak.

Ancak, 'Amerikan istisnacılığı' büyüsünün etkisindeki analistler, ABD'nin bir asırdır dünyanın bir numaralı piyasası olduğundan bahsediyorlar. Oysa, son 110 yılın 60’ında ABD borsasının dünyanın geri kalanının gerisinde kaldığını unutuyorlar. En son 2000'lerde, ABD borsası sıfır getiri sağlarken gelişmekte olan piyasalar değerlerini üçe katladı. Söz konusu on yıl sona ererken, gelişmekte olan piyasalarda hâkim olan tutum, şimdi ABD için duyduğum kesinliğe oldukça benziyor: 'Para başka nereye gidebilir ki?'

Diğer ülkelere göre inanılmaz derecede güçlü performans, ABD'de büyümenin yavaşlaması veya ekonomik büyümenin diğer büyük güçlerde toparlanması ya da öngörülemeyen nedenlerle sona erebilir. Piyasa balonları genellikle böyle biter: beklenmedik bir şekilde. Küresel piyasalardaki en son iki çılgınlık, 2011'de yeni arz artışıyla patlayan emtia balonu ve 2021'de emlak sektörüne yönelik devlet baskısıyla Çin ekonomik büyüme balonuydu.

Bir trend ne kadar uzun sürerse, yatırımcılar da o kadar kendine güvenir ve o kadar ayrım gözetmeksizin ‘çılgınlığı’ satın alır. Bir balonun son aşamalarında, fiyatlar tipik olarak parabolik hale gelir ve son altı ayda ABD hisse senedi fiyatları, en az çeyrek yüzyıl içinde karşılaştırılabilir herhangi bir dönem için en geniş marjla diğerlerini geride bıraktı. Bu kadar yüksekten uçarken, motorların durması çok fazla zaman almaz. Aşırı fiyatların, yüksek değerlemelerin ve yatırımcı duyarlılığının tüm klasik işaretleri, sonun yakın olduğunu gösteriyor. ‘Amerikan istisnacılığına’ karşı bahse girmenin zamanı geldi.”

Rockefeller Başkanı: ABD tüm balonların en büyüğü

Deutsche Bank'tan borsa balonu uyarısı

S&P’den ABD için balon uyarısı

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.