Trump vergisi yürürlükte… Türk çeliği için hem şans hem risk!

ABD Başkanı Donald Trump’ın çelik ve alüminyum ithalatına yönelik vergi artışı yürürlüğe girerken, kararın Türk çelik sektörü üzerindeki etkileri tartışılıyor. ABD’nin bu hamlesi, küresel çelik ticaretinde rekabet koşullarını değiştirirken Türkiye’nin lehine ve aleyhine sonuçlar doğurabilir.

Türkiye için avantaj mı, dezavantaj mı?

Ekonomim'den Evrim Küçük'ün haberine göre, Türkiye’deki sektör temsilcileri, ABD’nin daha önce bazı ülkelere tanıdığı vergi muafiyetini kaldırarak tüm ithalatçılara yüzde 25 vergi uygulamasının Türkiye’ye avantaj sağlayabileceğini belirtiyor. Daha önce Kanada, Meksika ve Brezilya gibi ülkeler bu vergiden muaftı. Yeni düzenleme ile bu ülkeler de Türkiye ile aynı koşullara tabi olacak. Böylece, ABD pazarında eşit rekabet ortamı oluşacak.

Öte yandan, bazı uzmanlar bu durumun Türkiye’ye doğrudan fayda sağlamayacağını ifade ediyor. Ürün türleri ve talep edilen kalite standartlarının ülkeden ülkeye farklılık göstermesi nedeniyle Türk çelik sektörünün bu fırsattan tam anlamıyla yararlanamayabileceği belirtiliyor.

Soğuk haddelenmiş ve galvanizli rulo satışlarında artış bekleniyor

Emtia analiz şirketi Argus Media, yeni vergi uygulamasıyla Türkiye’nin soğuk haddelenmiş ve galvanizli rulo satışlarında artış yaşayabileceğini öngörüyor. Bu ürün gruplarında rekabet avantajı elde edebilecek Türk ihracatçılar, ABD’ye yönelik satışlarını artırabilir.

Bölgesel rekabet kızışıyor

Bununla birlikte, ABD’ye ihracat yapma imkânı azalan büyük çelik üreticileri alternatif pazar arayışına girerken, Türkiye bu rekabetten olumsuz etkilenebilir. İngiltere merkezli MEPS International’ın fiyat analisti Kaye Ayub, bu yeni vergi düzenlemesiyle büyük miktarda çeliğin farklı pazarlara yönelmek zorunda kalacağını belirtiyor. Ayub, Türkiye ve Ortadoğu’daki çelik tedarikçilerinin, Asya’daki özellikle de Çinli üreticilerle daha sert bir rekabet içinde olacağını vurguluyor.

Türkiye ve Ortadoğu ülkeleri, 2024 yılında ABD’ye yaklaşık 900 bin ton çelik ihraç etti. Ancak ABD’ye ihracat yapamayan üreticiler, Türkiye’nin de hedef pazarlarına yönelerek rekabeti artırabilir.

Güney Kore, Japonya ve Vietnam Türkiye’ye yönelebilir

Bir diğer önemli risk, ABD pazarında yer kaybeden üreticilerin Türkiye’yi yeni bir hedef pazar olarak görmesi. Argus’un analizine göre, Kanada, Meksika ve Brezilya’nın Türkiye’ye yönelmesi lojistik nedenlerle zor görünse de, ABD’ye büyük miktarda çelik satan Güney Kore, Japonya ve Vietnam, Türkiye’yi alternatif pazar olarak değerlendirebilir. Bu da Türkiye’deki çelik sektörünün rekabet gücü açısından yeni zorluklar doğurabilir.

Avrupa ve alternatif pazarlar

Çelik İhracatçıları Birliği (ÇİB) Başkan Yardımcısı Uğur Dalbeler ise Türk çelik sektörünün ABD pazarından ziyade Avrupa'ya odaklanmayı amaçladığını belirtiyor. ABD’nin 2018 yılında yürürlüğe koyduğu yüzde 25’lik gümrük vergisi sonrası Türkiye’nin ihracatının tonaj bazında ciddi bir düşüş yaşadığını hatırlatan Dalbeler, “Avrupa pazarında pandemiden sonra enflasyonist ortamdan kaynaklı düşen bir talep var. Amacımız buradaki payımızı artırmak. Ayrıca Afrika ve Latin Amerika pazarlarını hedefliyoruz” dedi.

Misillemeler başladı

ABD’nin çelik ve alüminyuma yönelik yeni gümrük vergisi kararı, Avrupa Birliği’nin sert tepkisine yol açtı. Avrupa Komisyonu, bu tarifeleri haksız bulduğunu belirterek “hızlı ve orantılı” karşı önlemler aldığını duyurdu. İlk aşamada, daha önce hazır tutulan 8 milyar euroluk misilleme tarifeleri 1 Nisan itibarıyla devreye girecek. 13 Nisan’da ise 18 milyar euroyu aşan AB ihracatına yönelik Amerikan tarifelerine karşılık yeni tedbirlerin yürürlüğe girmesi planlanıyor.

Asıl problem AB!

Avrupa Komisyonu, çelik ithalatına yönelik koruma önlemlerini sıkılaştırarak 1 Nisan itibarıyla yeni ithalat kotaları getirmeye hazırlanıyor. Yeni düzenlemeler, ürün kategorilerine göre değişmekle birlikte çelik ithalatında yüzde 13-25 arasında değişen oranlarda yeni sınırlamalar getiriyor. Bu kotalar, özellikle sıcak daldırma galvanizli (HDG) ve soğuk haddelenmiş rulo (CRC) ürünlerinde etkili olacak. Türkiye, Vietnam ve Japonya gibi büyük tedarikçilerin bu değişikliklerden doğrudan etkileneceği belirtiliyor.

Ayrıca, Çin, Hindistan ve Mısır gibi ülkelerin belirli çelik ürünlerinde gümrüksüz kota erişimi sınırlandırıldı. Bu durum, küresel çelik ticaretinde yeni dengeler yaratırken, Türkiye’nin AB pazarındaki stratejisini yeniden gözden geçirmesini gerektirebilir.

Trump'ın çelik ve alüminyum tarifeleri yürürlükte

İngiliz çelik sektöründen ABD'ye zarar uyarısı

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.