Ukrayna'nın gizli hazinesi: Hangi madenlere sahip?

Ukrayna, elektrikli araçlar, savunma sanayi ve yüksek teknoloji üretimi için gerekli olan kritik ham maddeler ve nadir toprak elementleri bakımından dünyanın en zengin ülkelerinden biri. Dünya Ekonomik Forumu’nun verilerine göre Ukrayna’da 116 farklı türde 20.000 maden yatağı bulunuyor.

Ukrayna'da hangi rezervler var?

Bu rezervler arasında özellikle lityum, titanyum, galyum ve nadir toprak elementleri büyük önem taşıyor. Ukrayna, Avrupa’daki toplam rezervlerin üçte birine denk gelen 500.000 ton lityuma sahipken, titanyum üretiminde küresel üretimin yüzde 6’sını gerçekleştiriyor. Ayrıca yarı iletkenler için kritik olan galyum üretiminde dünyada beşinci sırada yer alıyor.

Küresel rezervin yüzde 5'i

Karbon, manganez, demir ve uranyum açısından da dünyadaki en büyük kaynaklardan birine sahip olan Ukrayna’nın topraklarında, akıllı telefonlardan rüzgar türbinlerine kadar birçok teknolojik cihazda kullanılan nadir toprak elementlerinin de önemli rezervleri olduğu biliniyor. BM verilerine göre bu yataklar küresel rezervlerin yüzde 5’ini oluşturuyor.

Yüzde 20'si Rusya'nın eline geçti

Ancak Ukrayna’nın bu değerli kaynakları, Rusya’nın işgaliyle risk altında. Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy, ülkenin maden rezervlerinin yüzde 20’sinin Rusya’nın kontrolüne geçtiğini söylerken, bazı analizler bu oranın yüzde 40’a kadar çıktığını belirtiyor. Harita analizlerine göre lityum, titanyum ve nadir toprak elementleri açısından en zengin bölgeler, Rusya’nın 2022’de işgal ettiği güneydoğu şehirlerinde yer alıyor. İşgal, bu kritik madenlerin tedarik zincirlerini de büyük ölçüde sekteye uğrattı.

Kaynaklar Batı'nın ilgisini çekiyor

ABD ve Avrupa Birliği, Ukrayna’nın madenlerine olan ilgisini artırırken, Batı’nın temel hedefi Çin’e olan bağımlılığı azaltmak. Çin, kritik ham madde işleme pazarında küresel lider konumunda ve zaman zaman Avrupa Birliği ile ABD’ye yönelik ihracat kısıtlamaları uyguluyor. Bu durum, Batı ülkelerini alternatif tedarik yolları aramaya ve Ukrayna ile stratejik ortaklıklar kurmaya yönlendiriyor. 2021 yılında Avrupa Birliği ve Ukrayna arasında imzalanan stratejik ortaklık anlaşması, iki tarafın maden tedarikini güvence altına almayı amaçlıyor.

Anlaşmaya karşılık güvenlik garantisi

Ukrayna, ABD ile de bir madencilik anlaşmasını hayata geçirmek istiyor. Trump, Ukrayna’daki madenlerin ABD’ye ayrıcalıklı erişimi sayesinde, Washington’un Ukrayna’ya yaptığı mali yardımı geri alabileceğini savunuyor. Trump’a göre bu rakam 350 milyar dolar olsa da, ABD hükümet kayıtlarına göre 2022’den bu yana Ukrayna’ya yapılan toplam yardım 83,4 milyar dolar seviyesinde. Kiev ise maden anlaşmasının Trump’ı uzun vadeli güvenlik garantileri vermeye ikna edebileceğini umuyor.

Ukrayna Başbakanı Denis Şmıhal, Kiev’in ABD ile madencilik anlaşmasını "her an" imzalamaya hazır olduğunu duyurdu. Trump ise anlaşmanın hâlâ gündemde olduğunu ve ABD için “harika bir anlaşma” olduğunu belirtti. Ancak İngiltere Başbakanı Keir Starmer, bu anlaşmanın Ukrayna’ya kalıcı güvenlik garantisi sağlayamayacağını söyledi. ABD, Ukrayna’nın kritik madenlerine erişimi sağlamaya çalışırken, bu anlaşmanın siyasi belirsizlikler nedeniyle nasıl şekilleneceği ise merak konusu olmaya devam ediyor.

Zelenskiy'den geri adım: Taraflar hazırsa maden anlaşmasını imzalayabiliriz

ABD ve Ukrayna değerli madenler konusunda anlaştı

Trump şimdi de Ukrayna'ya göz dikti: "O madenleri istiyoruz"

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.